دورى از چهار صفت
من مواعظ علیعلیه السلام:
من استطاع أن یمنع نفسه من أربعة اشیاء فهو خلیق بأن لاینزل به مکروهٌ أبداً قیل: و ما هنّ یا أمیرالمؤمنین!
قال: العجلة و اللجاجة و العُجب و التّوانی. (تحف العقول صفحه 222)
هرکس این چهار صفت را از خود دور کند خواه فرد باشد، خواه مجموعه دستاندرکاران و رؤسای جامعه، هیچگاه حادثه و واقعه ناخوشایندى، متوجه او نخواهد شد:
1- عجله، بدون تأنّى و دقت، تصمیمگیرى کند یا کارى را اجراء نماید (عجله غیر از سرعت در عمل است).
2- لجاجت، یکى از مسائل خطرناک و بلاهاى دامنگیر، اصرار و پافشارى ناحق، در مسألهاى است که چون این حرف را گفته و یا چنین وضعى اتخاذ کرده حاضر نیست عقبنشینى کند و لو خلاف آن ثابت شود.
3- مغرورشدن و خودشگفتى، که انسان نقصها و ضعفهای خود را ندیده واحیاناً محسناتش را بزرگ شمرد.
4- کاهلى و سستى، کار امروز را به فردا افکندن و تأخیر انداختن.
بنده، در اثر تجربیاتى که در سالهاى متمادى پیدا کردم به این نتیجه رسیدم که این سخن على (علیه السلام) واقعاً حکمت تمامى است و همه ضرر و زیانهایى که متوجه جامعه شده است در اثر این امور بوده. خداوند ان شاءاللّه ما را با مجاهدت خودمان و با توفیق خودش از این صفات دور بدارد.
جلسه چهلم